Co to jest Centrum Kompetencji w dziedzinie raka jelita grubego (ang. Colorectal Cancer Unit – CCU)

Powstałe w wielu rozwiniętych krajach świata Centra Kompetencji o nazwie Colorectal Cancer Unit (CCU) to specjalistyczne jednostki medyczne specjalizujące się w diagnostyce, leczeniu i opiece nad pacjentami z rakiem jelita grubego. CCU jest potocznie rozumiane jako synonim zespołu multidyscyplinarnego składającego się z lekarzy różnych specjalności, pielęgniarek, rehabilitantów, dietetyków, techników medycznych oraz innych specjalistów, którzy wspólnie pracują nad zapewnieniem kompleksowej opieki nad pacjentami.
Podstawowe zadania stojące przed Centrami Kompetencji w dziedzinie raka jelita grubego to:

• Wczesne wykrywanie raka jelita grubego poprzez wprowadzanie programów badań przesiewowych.
• Sprawne, szybkie diagnozowanie raka jelita grubego, nierzadko z zastosowaniem wysoko zaawansowanych technik diagnostycznych.
• Opracowywanie spersonalizowanych planów leczenia dla każdego pacjenta, z wykorzystaniem najnowszych i opartych na dowodach metod terapeutycznych: leczenia chirurgicznego, chemioterapii, radioterapii, terapii ukierunkowanej, czy też immunoterapii.
• Zapewnianie wsparcia i opieki dla pacjentów na każdym etapie choroby, włączając w to poradnictwo, usługi rehabilitacyjne oraz opiekę paliatywną.

Wymagania jakie musi spełniać Centrum Kompetencji raka jelita grubego to przede wszystkim:

• Personel medyczny o wysokich kwalifikacjach i doświadczeniu w diagnozowaniu, leczeniu i opiece nad pacjentami z rakiem jelita grubego. CCU zatrudnia w tym celu chirurgów onkologicznych z doświadczeniem w leczeniu raka jelita grubego (tzw. high volumen surgeons- chirurdzy wykonujący minimum 30-50 operacji raka jelita grubego rocznie), onkologów klinicznych i radioterapeutów, radiologów, patomorfologów, psychoonkologów oraz pielęgniarki specjalizujące się w opiece nad pacjentami onkologicznymi.
• Centrum powinno działać w oparciu o taki właśnie zespół multidyscyplinarny, który składa się z różnych specjalistów medycznych, pracujących wspólnie nad planowaniem i realizacją opieki nad pacjentami.
• CCU winno być wyposażone w nowoczesny sprzęt diagnostyczny i terapeutyczny umożliwiający skuteczne diagnozowanie i leczenie raka jelita grubego, w tym zaawansowane techniki obrazowania, pracownie endoskopii, sale operacyjne dysponujące sprzętem do chirurgii małoinwazyjnej (laparoskopii, chirurgii robotowej i transrektalnej), a także posiadać dostęp do radioterapii i chemioterapii.

Wymagania dotyczące Centrum Kompetencji mogą się różnić w zależności od kraju, w który zostało zorganizowanie, lokalnych regulacji i standardów opieki zdrowotnej oraz specyficznych potrzeb społeczności i pacjentów. I tak CCU może być dodatkowo zaangażowane w:

• Programy badań naukowych i w badania kliniczne, mające na celu ocenę nowych terapii i metod leczenia.
• Edukację i szkolenia- powinno oferować programy edukacyjne i szkolenia dla personelu medycznego oraz społeczności lokalnej na temat profilaktyki, wczesnego wykrywania i leczenia raka jelita grubego.
• Zapewnienie opieki pacjentom. CCU z założenia zapewnia pacjentom dostęp do kompleksowej opieki na każdym etapie choroby. Obok najbardziej oczywistych, diagnostyki i leczenia, wspomaga ono chorych w opiece paliatywnej (prowadzonej z założenia przez inne wyspecjalizowane w tej dziedzinie jednostki ochrony zdrowia) oraz we wsparciu psychologicznym i społecznym.
• Monitorowanie wyników i jakości opieki- Centrum Kompetencji powinno systematycznie monitorować swoje wyniki leczenia oraz jakość opieki nad pacjentami, aby zapewnić ciągłe doskonalenie i dostosowywanie procedur i praktyk do najlepszych standardów opieki onkologicznej.

Poprzez integrację wiedzy i doświadczenia różnych specjalistów, jednostki Colorectal Cancer Unit dążą do zapewnienia kompleksowej, zintegrowanej i skoncentrowanej na pacjencie opieki nad osobami dotkniętymi rakiem jelita grubego, co ostatecznie przyczynia się do zdecydowanej poprawy tak wskaźników przeżycia jak i jakości życia pacjentów.

Szczegółowe wymagania, które winny spełniać Centra Kompetencji dla raka jelita grubego w Polsce zawierają ROZPORZĄDZENIA MINISTRA ZDROWIA. W ich świetle opieka specjalistyczna w Centrum Kompetencji Raka Jelita Grubego obejmuje w głównie realizację diagnostyki onkologicznej na podstawie karty DILO (tzw.”zielona karta”) oraz leczenie i monitorowanie pacjenta przez 5 lat od zakończenia leczenia.